του Marshall Rosenberg
Διατυπώνοντας ένα αίτημα με σαφήνεια
Το να διατυπώσουμε ένα αίτημα στη γλώσσα της καμηλοπάρδαλης είναι μια διαδικασία που αποτελείται από τέσσερα μέρη και βασίζεται στην ειλικρίνεια:
Διατυπώνοντας ένα αίτημα με σαφήνεια
Το να διατυπώσουμε ένα αίτημα στη γλώσσα της καμηλοπάρδαλης είναι μια διαδικασία που αποτελείται από τέσσερα μέρη και βασίζεται στην ειλικρίνεια:
- Περιγράψτε τις παρατηρήσεις σας.
- Αναγνωρίστε το συναίσθημά σας.
- Εξηγήστε την αιτία του συναισθήματός σας σε σχέση με τις ανάγκες σας.
- Διατυπώστε το αίτημά σας.
Περιγράψτε την κατάσταση χωρίς να κρίνετε ή να επικρίνετε. Αν έχετε επιστρέψει στο σπίτι μετά από μία δύσκολη ημέρα και ο σύντροφός σας φαίνεται απορροφημένος στην εφημερίδα, απλά περιγράψτε την κατάσταση: "Όταν ήρθα στο σπίτι μετά από μια ιδιαιτέρως κουραστική μέρα, μου φάνηκες απασχολημένος με το διάβασμα." Προσδιορίστε το συναίσθημά σας: «Νιώθω πληγωμένος". Εξηγήστε την αιτία για το συναίσθημά σας: «Νιώθω πληγωμένος επειδή θα ήθελα να αισθάνομαι κοντά σου αυτή τη στιγμή και αντί για αυτό αισθάνομαι αποκομμένος από ‘σένα." Στη συνέχεια διατυπώστε το αίτημά σας με βάση κάτι που μπορεί να γίνει: "Θέλεις να κάνεις ένα διάλειμμα για μια αγκαλιά και μερικές στιγμές επικοινωνίας;"
Η ίδια διαδικασία ισχύει αν το παιδί σας είναι στο τηλέφωνο για ώρες και εσείς περιμένετε ένα τηλεφώνημα. Περιγράψτε την κατάσταση: "Όταν κρατάς το τηλέφωνο για τόση πολλή ώρα δεν μπορεί να έρθει καμία άλλη κλήση". Εκφράστε το συναίσθημά σας και την αιτία για αυτό: "Αισθάνομαι απογοητευμένη γιατί περιμένω κάποιο τηλεφώνημα." Μετά διατυπώστε το αίτημά σας: "Θα ήθελα να τελειώσεις με τη συνομιλία σου αν αυτό είναι εύκολο".
Στην κουλτούρα του τσακαλιού συναισθήματα και επιθυμίες τιμωρούνται αυστηρά. Οι άνθρωποι αναμένεται να είναι υπάκουοι, υποτελείς στην εξουσία. Δουλοπρεπείς στις αντιδράσεις τους και αποξενωμένοι από τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους. Στη κουλτούρα της καμηλοπάρδαλης μαθαίνουμε να εκφράζουμε τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τα αιτήματά μας χωρίς να κριτικάρουμε ή να επιτιθέμεθα. Εκφράζουμε αιτήματα, δεν απαιτούμε. Και γνωρίζουμε τη λεπτή γραμμή της διάκρισης μεταξύ των δύο αυτών τύπων έκφρασης.
Ως τσακάλια αναμένουμε από τα άλλα άτομα να αποδείξουν την αγάπη τους για μας κάνοντας αυτό που θέλουμε. Ως καμηλοπαρδάλεις επιμένουμε στην προσπάθεια να πείσουμε τους άλλους, αλλά δεν είμαστε επηρεασμένοι. Αναγνωρίζουμε ότι δεν έχουμε κανέναν έλεγχο στην αντίδραση του άλλου ανθρώπου. Και παραμένουμε στην κατηγορία της καμηλοπάρδαλης ό,τι και αν λέει ο άλλος. Αν εκείνη ή εκείνος φαίνεται αναστατωμένος ή σε ένταση, στρεφόμαστε στο να ακούσουμε, πράγμα που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου, χωρίς να τον υποχρεώσουμε να ακούσει εμάς ή οποιαδήποτε κριτική. Επίσης μια καμηλοπάρδαλη δε λέει απλά όχι? Ως καμηλοπαρδάλεις διατυπώνουμε το λόγο που μας εμποδίζει να εκπληρώσουμε το αίτημά μας.
Η ίδια διαδικασία ισχύει αν το παιδί σας είναι στο τηλέφωνο για ώρες και εσείς περιμένετε ένα τηλεφώνημα. Περιγράψτε την κατάσταση: "Όταν κρατάς το τηλέφωνο για τόση πολλή ώρα δεν μπορεί να έρθει καμία άλλη κλήση". Εκφράστε το συναίσθημά σας και την αιτία για αυτό: "Αισθάνομαι απογοητευμένη γιατί περιμένω κάποιο τηλεφώνημα." Μετά διατυπώστε το αίτημά σας: "Θα ήθελα να τελειώσεις με τη συνομιλία σου αν αυτό είναι εύκολο".
Στην κουλτούρα του τσακαλιού συναισθήματα και επιθυμίες τιμωρούνται αυστηρά. Οι άνθρωποι αναμένεται να είναι υπάκουοι, υποτελείς στην εξουσία. Δουλοπρεπείς στις αντιδράσεις τους και αποξενωμένοι από τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους. Στη κουλτούρα της καμηλοπάρδαλης μαθαίνουμε να εκφράζουμε τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τα αιτήματά μας χωρίς να κριτικάρουμε ή να επιτιθέμεθα. Εκφράζουμε αιτήματα, δεν απαιτούμε. Και γνωρίζουμε τη λεπτή γραμμή της διάκρισης μεταξύ των δύο αυτών τύπων έκφρασης.
Ως τσακάλια αναμένουμε από τα άλλα άτομα να αποδείξουν την αγάπη τους για μας κάνοντας αυτό που θέλουμε. Ως καμηλοπαρδάλεις επιμένουμε στην προσπάθεια να πείσουμε τους άλλους, αλλά δεν είμαστε επηρεασμένοι. Αναγνωρίζουμε ότι δεν έχουμε κανέναν έλεγχο στην αντίδραση του άλλου ανθρώπου. Και παραμένουμε στην κατηγορία της καμηλοπάρδαλης ό,τι και αν λέει ο άλλος. Αν εκείνη ή εκείνος φαίνεται αναστατωμένος ή σε ένταση, στρεφόμαστε στο να ακούσουμε, πράγμα που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου, χωρίς να τον υποχρεώσουμε να ακούσει εμάς ή οποιαδήποτε κριτική. Επίσης μια καμηλοπάρδαλη δε λέει απλά όχι? Ως καμηλοπαρδάλεις διατυπώνουμε το λόγο που μας εμποδίζει να εκπληρώσουμε το αίτημά μας.
Ο Marshall Rosenberg είναι ιδρυτής του Μη Κερδοσκοπικού Κέντρου για τη Μη Βίαιη Επικοινωνία
το άρθρο είναι αναδημοσίευση από το περιοδικό Miracles (τεύχος: Φθινόπωρο 1995)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου